Zonneweides in Westfriesland

Er bestaan vergevorderde plannen voor zonneweides in Zwaagdijk-Oost en Zwaagdijk-West. In beide gevallen heeft Zonnecoöperatie West-Friesland een uitnodiging ontvangen van zowel de gemeente Medemblik als ook van de projectontwikkelaars Chint Solar en Sunvest om samen te werken en daarmee de burgerparticipatie daadwerkelijk handen en voeten te geven.

Zonnecoöperatie West-Friesland wil en kan een belangrijke rol spelen bij het verduurzamen van de energiehuishouding in West-Friesland, reden om in het bestuur van ZCWF meerdere malen de discussie te voeren hoe met de ontwikkeling van zonneweides om te gaan. Te meer omdat we ons realiseren dat er met alleen zonnepanelen op daken een te geringe bijdrage wordt geleverd aan de gewenste energietransitie.

De ontwikkeling van zonneweides stelt andere en nieuwe eisen aan Zonnecoöperatie West-Friesland, reden om daarover in gesprek te gaan met onze leden.

Een paar maanden terug stonden opeens twee projectontwikkelaars op de stoep bij Zonnecoöperatie West-Friesland. Beide projectontwikkelaars, Chint Solar en Sunvest, komen op advies van de gemeente Medemblik met ons overleggen hoe we kunnen helpen om de participatie van bewoners te organiseren. We waren onder de indruk van de reeds vergevorderde plannen voor zonneweides in Zwaagdijk-Oost en Zwaagdijk-West. Maar ook werd al snel duidelijk dat die zonneweides er gaan komen, ook als Zonnecoöperatie West-Friesland die uitnodiging tot samenwerken niet zou honoreren.

Waar gaat het over?

De zonneweide in Zwaagdijk-West wordt door Sunvest ontwikkeld, beheerd en onderhouden en betreft een perceel van circa 5 hectare groot (zie ook kader). Het park wordt ingepast met aandacht voor de natuur door de aanleg van een natuurvriendelijke oever en struweel aan de Kromme Leek en een haag om het terrein heen. Geplande start van het project is in 2021 of 2022.

Het project biedt mogelijkheden voor Zonnecoöperatie West-Friesland om een deel van het project als postcoderoos-project te realiseren. De postcode van het perceel is 1685 en als we die verleggen naar 1689 kan driekwart van de bewoners in Hoorn meedoen in de postcoderoos. ZCWF en Sunvest hebben hierover positieve gesprekken gevoerd en zijn dit nu verder invulling aan het geven. 

Foto; Zonneweide Zwaagdijk West is 5 hectare 5 x 300 à 400 panelen Zuidopstelling (beter voor de grond), 1,50 m hoog, 12 à 16 graden schuin, met panelen richting 400 Wp zwart, 6 à 7 MWp voor ca 1800 huishoudens.

De zonneweide in Zwaagdijk-Oost wordt door Chint Solar zelf gefinancierd, ontwikkeld, beheerd en onderhouden en betreft een perceel van circa 7 hectare groot en ook hier is de start van het project gepland begin 2021. Ook bij de zonneweide Zwaagdijk-Oost is ruimte voor ZCWF om met een achtergestelde lening van circa 10% (mogelijk ook 15%) een postcoderoos-project in combinatie met de uitgifte van obligaties te realiseren. De postcode van het perceel in Zwaagdijk-Oost is 1681 en biedt vooral inwoners van de gemeente Medemblik de mogelijkheid een rendement te halen uit de opbrengsten van de zonneweide.

Zonneweide Zwaagdijk-Oost 5 is 7 HA, bestaande uit 4,5 HA op land en 2,5 Ha op water. Daar kunnen ongeveer 15000 panelen op van 400 Wp.     
Ze komen circa oost –west en gaan opbrengen ca 90 kwh per 100 Wp per jaar 6.000.000 Wp x 0,90 = 5.400.000 kWh per jaar.
Dat is voor 1800 huishoudens van 3000 kWh of 2700 deelnemers met 2000 kWh.
Situatieschets zonneweide Zwaagdijk-Oost

Waarom deelnemen in zonneweides en samenwerken met projectontwikkelaars?

Naar aanleiding van onze deelname aan de regionale energiestrategie (RES )(waarin gemeentes in Westfriesland zich samen met belanghebbenden in de ateliers RES West-Friesland hebben georiënteerd op de wijze waarop ze hun rol in de energietransitie willen invullen) heeft ook het bestuur van Zonnecoöperatie West-Friesland zich verder georiënteerd op onze rol en de vraag:

“Vinden we het wenselijk om mee te werken of zelfs het initiatief te nemen voor het opwekken van duurzame energie door het ontwikkelen en exploiteren van zonneweides in West-Friesland”.

Antwoord op die vraag is ja

ZCWF wil en kan een belangrijke rol spelen bij het verduurzamen van de energiehuishouding in West-Friesland, reden om in het bestuur ZCWF meerdere malen de discussie te voeren hoe met de ontwikkeling van zonneweides om te gaan. Naast onze eigen uitgangspunten spiegelen we ons ook aan het standpunt van de Natuur en Milieufederatie Noord-Holland. In hun visie (kan je op de site terugvinden)  geven ze aan waar géén ruimte is voor windmolens en zonneweides vanwege natuur en waardevol landschap en waar plaatsing onder voorwaarden wél zou kunnen. Zonneweides moeten goed worden ingepast met aandacht voor natuur en landschap. Aan die voorwaarden voldoen beide genoemde zonneweides.

Onze kracht schuilt vooral in het realiseren van betrokkenheid van Westfriese burgers bij de verduurzaming van de energiehuishouding en daarom wil ZCWF een sturende en verbindende rol spelen tussen projectontwikkelaars en bestaande en nieuwe lokale burgerinitiatieven en burgers in Westfriesland. Het spel dat gespeeld wordt bij de ontwikkeling van zonneweides is nu duidelijk in handen van grote projectontwikkelaars, waarbij participatie van direct betrokken burgers vaak nog een vijfde wiel aan de wagen is. Dat moet anders en kan ook anders vinden we.

Een burgerparticipatie van 50% in de opbrengsten van zonneweides zoals in het Klimaatakkoord wordt genoemd lijkt op korte termijn te ambitieus.

Waar staan we?

Zowel de gemeente Medemblik als beide projectontwikkelaars hebben ons gevraagd actief te participeren in de twee zonneweides, een zonneweide in Zwaagdijk-Oost en een zonneweide in Zwaagdijk-West. Naast overleg en afstemming met de respectievelijke projectontwikkelaars hebben we contact gezocht en gehad met de dorpsraden van Zwaagdijk-Oost en Zwaagdijk-West.

De ontwikkeling van de zonneweide Zwaagdijk-Oost is behandeld in een zgn. klankbordgroep van de gemeente Medemblik waar we gezamenlijk met de dorpsraad Zwaagdijk-Oost ons standpunt duidelijk hebben gemaakt. We stemmen in met het project onder voorwaarden en zijn als ZCWF bereid de participatie van de inwoners van Zwaagdijk-Oost (en omgeving) vorm te geven en de financiering – in omvang nog vast te stellen – voor de postcoderoos en obligaties-uitgifte op ons te nemen.

Voor zonneweide Zwaagdijk-West staat een identiek scenario op stapel, ook daar zal de zgn. klankbordgroep van de gemeente Medemblik de mening van de direct betrokkenen inventariseren. Ook in die bijeenkomst zullen we samen met de dorpsraad Zwaagdijk-West onze gezamenlijke standpunten en voorwaarden inbrengen.

Een concept ‘intentie tot samenwerking’ met de projectontwikkelaars wacht op een akkoord van ZCWF. Uitgangspunt daarbij is dat we – naast de financiële paragraaf – een gelijkwaardige rol willen spelen in de ontwikkeling van de zonneweide.

Hoe verder?

We hebben de nodige ervaring als het gaat om onze ‘core business’, het via postcoderoosmodel realiseren van zonnepanelen op andermans dak. Dat blijft uiteraard van groot belang en kent een hoge prioriteit, maar we realiseren ons ook dat met alleen zonnepanelen op daken een te geringe bijdrage wordt geleverd aan de gewenste energietransitie. Echter, het ontwikkelen van zonneweides is van een geheel andere orde en een startpunt voor een nieuw tijdperk met veel overleg en communicatie met (politieke getinte) belanghebbenden, inzet van specifieke deskundigheden voor de financieringsvraagstukken, grotere- en complexere administratieve verwerking en een grotere bestuurskracht met meer verantwoordelijkheid. Als bestuur ZCWF hebben we de overtuiging deze uitdagingen te kunnen managen en met dezelfde overtuiging dat we met succes een beroep kunnen doen op onze leden om ons daarbij te helpen. 

Raadpleging leden ZCWF

De ontwikkelingen van zonneweides, nieuwe vormen van financiering en een grotere omvang en samenstelling van deelnemende burgers uit Westfriesland zoekt de grenzen op van onze huidige structuur van Zonnecoöperatie West-Friesland.

Raadplegen van onze leden over de voornemens van het bestuur en de inrichting van die plannen is dus ‘een must’. Die ledenraadpleging komt er.

Nieuwsbrief april 2020